MUSHROOM SHETI MAHITI MARATHI:मशरूम शेती,मशरूम लागवड किंवा मायसीकल्चर म्हणून देखील ओळखले जाते,मशरूमला मराठीमध्ये अळंबी असे म्हणतात .व्यावसायिक तसेच वैयक्तिक वापरासाठी मशरूम शेती मोठ्या प्रमाणात शेतकरी आजकाल करत आहेत.
MUSHROOM SHETI MAHITI MARATHI:मशरूम शेती महिती मराठी 2024
मशरूम लागवडीची तयारी :मशरूम लागवड करण्यासाठी सामान निर्जंतुक करा आणि हा भुसा मोठ्या प्लास्टिकच्या टाकीमध्ये भिजत घालावा लागतो त्यानंतर रात्रभर भिजत घातल्यानंतर वरती काढावा आणि सावलीमध्ये वाळत ठेवावा लागतो, जेणे करून त्याची आद्रता कमी होते 60 ते 65 टक्के आद्रता त्यामध्ये असावी याला सबस्ट्रेट म्हणतात, हा सबस्ट्रेट उन्हामध्ये वाळत घालू नये,
रॅक तयार करा आणि त्या रॅक वरती सुद्धा तुम्ही मशरूम चे उत्पादन घेऊ शकता ,
हे पण वाचा : Gayran jamin April 2023 गायरान जमीन अतिक्रमणाबाबत मुंबई हायकोर्टाचा मोठा निर्णय
अशाप्रकारे तुम्ही मशरूम लागवड करू शकता.
1.मशरूमच्या जाती निवडा:
तुम्हाला कोणत्या प्रकारच्या मशरूमची लागवड करायची आहे ते ठरवा.सामान्य जातींमध्ये पांढरे बटण मशरूम समाविष्ट आहेत,ऑयस्टर मशरूम,शिताके मशरूम,आणि इतर.
२.वाढणारी जागा सेट करा:
तुमच्या मशरूम फार्मसाठी योग्य जागा निवडा.तापमान नियंत्रित करण्यासाठी मशरूम सामान्यत: नियंत्रित वातावरणात वाढतात,आर्द्रता,आणि प्रकाश सुद्धा त्यासाठी आवश्यक आहे.
सब्सट्रेट म्हणजे मशरूम लागवडीसाठी वापरण्यात येणारे गहू भुसा पेंड इत्यादींचे मिश्रण
3.सब्सट्रेट निर्जंतुक करा:
वाढणारा सब्सट्रेट तयार करा.सामान्य सब्सट्रेट्समध्ये सेंद्रिय पदार्थांचे मिश्रण समाविष्ट असते जसे की पेंढा,लाकूड आणि गव्हाचा भुसा, प्रतिस्पर्धी जीव आणि रोगजनकांना दूर करण्यासाठी सब्सट्रेट निर्जंतुक करा.
4.स्पॉनसह टोचणे:
निर्जंतुकीकरण केलेल्या सब्सट्रेटमध्ये मशरूम स्पॉन (मायसेलियम)लागवड करा.स्पॉन मशरूमच्या वाढीसाठी “बियाणे” म्हणून काम करते.तुम्ही प्री-मेड स्पॉन खरेदी करू शकता किंवा तुमचे स्वतःचे तयार करू शकता.
5.फळधारणेची परिस्थिती:
तापमान समायोजित करून फळधारणा सुरू करा,आर्द्रता,आणि प्रकाश.वेगवेगळ्या मशरूमच्या जातींना फ्रूटिंगसाठी विशिष्ट आवश्यकता असते.उदाहरणार्थ,अनेक मशरूमला ताजी हवा आणि प्रकाशाचा फायदा होतो.
6.काढणी:
मशरूम परिपक्व झाल्यावर कापणी करा.हे मशरूमच्या प्रकारानुसार बदलते.सब्सट्रेटमधून परिपक्व मशरूम हळूवारपणे फिरवून किंवा कापून काढणी करा.
7.काढणीनंतरची काळजी:
काढणीनंतरच्या टप्प्याचे योग्य व्यवस्थापन करा,वाढत्या क्षेत्राच्या साफसफाईसह,वापर केलेल्या सब्सट्रेटची विल्हेवाट लावणे,
उत्पादन घेतल्यानंतर जे सबस्ट्रेट शिल्लक राहते ते फेकून न देता त्यापासून तुम्ही सेंद्रिय खत निर्मिती करू शकता ,आणि त्यापासून सुद्धा आर्थिक नफा कमवू शकता.
आणि पुढील लागवडीच्या चक्राची तयारी करत करणे .
8.नोंदी ठेवणे:
तुमच्या लागवडीच्या प्रक्रियेच्या तपशीलवार नोंदी ठेवा.हे समस्यांचे निवारण करण्यात मदत करते,अनुकूल परिस्थिती,आणि यशस्वी बॅचेसची प्रतिकृती तयार करा.
9.स्केलिंग अप:
जर तुम्ही तुमच्या मशरूम फार्मला व्यावसायिक हेतूने वाढवण्याचा विचार करत असाल, तर उपकरणांमध्ये गुंतवणूक करण्याचा विचार करा,ऑटोमेशन,आणि मोठ्या वाढत्या जागा.
हे पण वाचा : बुटक्या नारळाची शेती करा आणि एकरी 5 लाख रुपये कमवा
10.सतत शिकणे:
मशरूम शेती तंत्राबद्दल माहिती ठेवा,नवीन तंत्रज्ञान,आणि सर्वोत्तम पद्धती.मंचांमध्ये सामील होणे,कार्यशाळांना उपस्थित राहणे,किंवा अनुभवी उत्पादकांशी संपर्क साधणे फायदेशीर ठरू शकते.
मशरूमच्या शेतीसाठी प्रत्येक मशरूम जातीसाठी इष्टतम वाढणारी परिस्थिती प्रदान करण्यासाठी तपशील आणि सुसंगततेकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.नेहमी कमी प्रमाणा मध्ये सुरुवात करण्याचा सल्ला दिला जातो,अनुभव घ्या,आणि हळूहळू तुमच्या कार्याचा विस्तार करा कारण तुम्ही लागवडीच्या प्रक्रियेत अधिक निपुण व्हाल.याव्यतिरिक्त,मशरूम शेती उपक्रमाचे नियोजन करताना स्थानिक नियम आणि बाजारातील मागणी यांचा विचार केला पाहिजे.
मशरूम पासून प्रक्रिया उद्योग: तुम्ही मशरूम उत्पादन करत असाल आणि ते जर विकण्यासाठी तुम्हाला अडचण येत असेल तर तुम्ही त्यावरती प्रक्रिया उद्योग करू शकता जसे की मशरूम पासून लोणचे तयार करणे मुरब्बा तयार करणे बिस्कीट बनवणे इत्यादी गोष्टी तुम्ही करू शकता.
मशरूम उत्पादन घेण्यासाठी जास्त जागेची गरज लागत नाही खूप कमी जागेमध्ये तुम्ही मशरूमचे उत्पादन घेऊ शकता बरेच शेतकरी एका छोट्या अंधाऱ्या खोलीमध्ये सुद्धा रॅक वगैरे लावून त्यावरती मशरूमची शेती करत आहेत. आणि आपली आर्थिक प्रगती साधत आहेत,