नमस्कार मित्रांनो आज आपण या लेखांमध्ये शेअर मार्केट या विषयी सखोल माहिती बघणार आहोत,
Explain Stock Markets In India And Its Role
बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE),आशियातील सर्वात जुने स्टॉक एक्सचेंज आहे 1875 मध्ये BSE ची स्थापना झाली.हे “नेटिव्ह शेअर अँड स्टॉक ब्रोकर्स असोसिएशन” म्हणून सुरू झाले आणि नंतर 1957 मध्ये बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंजमध्ये विकसित झाले.नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE) ची स्थापना खूप नंतर झाली म्हणजेच 1992 मध्ये,भारतातील आधुनिक इलेक्ट्रॉनिक एक्सचेंजच्या गरजेला प्रतिसाद म्हणून.एकत्र,ही एक्सचेंजेस भारताच्या शेअर बाजाराच्या पायाभूत सुविधांचा गाभा आहे,
What Is Lower Circuit In Share Market:शेअर मार्केटमध्ये लोअर सर्किट म्हणजे काय 2024
स्टॉक एक्सचेंज : स्टॉक एक्सचेंज म्हणजे जिथे स्टॉक EXCHANGE केले जातात म्हणजे खरीदी विक्री केले जातात ,
सिक्युरिटीजची खरेदी आणि विक्री सुलभ करून भारतातील शेअर बाजार देशाच्या अर्थव्यवस्थेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात,ज्यामध्ये सार्वजनिकरित्या सूचीबद्ध कंपन्यांचे स्टॉक किंवा समभाग समाविष्ट आहेत, भारतातील प्राथमिक स्टॉक एक्सचेंज म्हणजे बॉम्बे स्टॉक एक्सचेंज (BSE) आणि नॅशनल स्टॉक एक्सचेंज (NSE).
भारतातील स्टॉक मार्केट्स:
प्राथमिक मार्केट:
प्राथमिक मार्केटमध्ये,भांडवल उभारणीसाठी कंपन्या नवीन सिक्युरिटीज जारी करतात.हे इनिशियल पब्लिक ऑफरिंग (IPOs) द्वारे केले जाते जेथे शेअर्स पहिल्यांदा लोकांसाठी ऑफर केले जातात.
गुंतवणूकदार,संस्थात्मक आणि किरकोळ दोन्ही,IPO चे सदस्यत्व घेऊन प्राथमिक बाजारात सहभागी होऊ शकतात.
दुय्यम बाजार:
दुय्यम बाजार म्हणजे जेथे विद्यमान सिक्युरिटीजचा गुंतवणूकदारांमध्ये व्यवहार केला जातो.त्यात स्टॉक एक्सचेंजेसचा समावेश आहे,जसे की BSE आणि NSE.
गुंतवणूकदार दुय्यम बाजारात ब्रोकर्सद्वारे सिक्युरिटीज खरेदी आणि विक्री करतात.खरेदी विक्री करण्यासाठी आपल्याला ब्रोकर ची गरज लागते ,
नियामक संस्था:
भारतीय सिक्युरिटीज अँड एक्सचेंज बोर्ड (SEBI) ही भारतातील सिक्युरिटीज मार्केटच्या कामकाजावर देखरेख करणारी सरकारी संस्था आहे.पारदर्शकता सुनिश्चित करण्यासाठी आणि गुंतवणूकदारांच्या हिताचे संरक्षण करण्यासाठी हे प्राथमिक आणि दुय्यम दोन्ही बाजारांचे नियमन करते.
स्टॉक एक्स्चेंज कार्ये:
व्यापार सुलभ करणे :
स्टॉक एक्सचेंज खरेदीदार आणि विक्रेत्यांना सिक्युरिटीजचा व्यवहार करण्यासाठी एक व्यासपीठ प्रदान करतात.ते कार्यक्षम आणि पारदर्शक व्यापारासाठी इलेक्ट्रॉनिक व्यापार प्रणाली वापरतात.
How To Withdraw PF Online:ऑनलाइन PF कसे काढायचे 2024
सिक्युरिटीजची सूची:
स्टॉक एक्स्चेंजवर त्यांच्या सिक्युरिटीजचा व्यापार करू इच्छिणाऱ्या कंपन्यांनी सूचीकरण प्रक्रियेतून जाणे आवश्यक आहे.यामध्ये काही नियामक आवश्यकता पूर्ण करणे आणि एक्सचेंजच्या नियमांचे पालन करण्यास सहमती देणे समाविष्ट आहे.
मार्केट वर नजर ठेवणे:
स्टॉक एक्स्चेंज व्यापार क्रियाकलापांवर लक्ष ठेवण्यासाठी आणि नियमांचे पालन सुनिश्चित करण्यासाठी बाजारातील व्यवहारावर नजर ठेवतात.हे बाजारातील फेरफार रोखण्यात आणि न्याय्य पद्धती सुनिश्चित करण्यात मदत करते.
किंमत शोध:
शेअर बाजार समभागांच्या सतत खरेदी आणि विक्रीद्वारे रोख्यांचे उचित बाजार मूल्य निश्चित करण्यात मदत करतो.ही प्रक्रिया किंमत शोध म्हणून ओळखली जाते.
क्लिअरिंग आणि सेटलमेंट:
स्टॉक एक्सचेंज क्लिअरिंग आणि सेटलमेंट यंत्रणा प्रदान करतात,सिक्युरिटीज खरेदीदारांना वितरीत केले जातात आणि विक्रेत्यांना पेमेंट केले जातात याची खात्री करणे.हे प्रतिपक्ष जोखीम कमी करण्यात मदत करते.
माहिती प्रसार:
स्टॉक एक्सचेंजेस सूचिबद्ध कंपन्यांची माहिती प्रसारित करतात,आर्थिक परिणामांसह,कॉर्पोरेट क्रिया,आणि इतर संबंधित माहिती.हे गुंतवणूकदारांना माहितीपूर्ण निर्णय घेण्यास मदत करते.
निर्देशांक गणना:
स्टॉक एक्सचेंजेस निर्देशांकांची गणना आणि देखभाल करतात (उदा.निफ्टी,सेन्सेक्स),जे बाजाराच्या एकूण कामगिरीसाठी बेंचमार्क म्हणून काम करतात.
सुरक्षित ठिकाण : स्टॉक एक्स्चेंज हेशेअर ची खरेदी विक्री करण्यासाठी एक सुरक्षित ठिकाण आहे कारण त्यावर सेबी द्वारे नियंत्रण ठेवले जाते , ग्राहकांचे तसेच गुंतवणूकदारांचे हक्क सुरक्षित ठेवण्याचे काम सेबी द्वारे केले जाते ,1988 मध्ये सेबी ची स्थापना करण्यात आली कारण स्टॉक एक्स्चेंज मध्ये काही गडबड होऊ नये आणि जास्तीत जास्त लोकांनी शेअर मध्ये गुंतवणूक करावी ,
मार्केट रेग्युलेशन:
बाजारातील अखंडता राखण्यासाठी एक्सचेंजेस ट्रेडिंग नियम आणि नियम लागू करतात.निष्पक्ष आणि पारदर्शक बाजारपेठ सुनिश्चित करण्यासाठी ते SEBI सारख्या नियामक संस्थांशी समन्वय साधून कार्य करतात.
थोडक्यात,भारतातील शेअर बाजार भांडवल निर्मितीसाठी महत्त्वपूर्ण व्यासपीठ प्रदान करतात,व्यापार,आणि गुंतवणूक.देशाच्या आर्थिक व्यवस्थेच्या सर्वांगीण कामकाजात आणि विकासामध्ये ते महत्त्वपूर्ण योगदान देतात.
शेअर मार्केट चे योग्य ज्ञान तुम्हाला असल्यास तुम्ही घरबसल्या चांगला पैसा कमाऊ शकता , असे म्हणतात की शेअर बाजार हा असा समुद्र आहे की जो संपूर्ण जगाची आर्थिक तहान भागऊ शकतो फक्त तुम्हाला त्याचे ज्ञान असणे आवश्यक आहे ,